Έχω ξεχωρίσει εδώ και μερικά χρόνια τις εξής τέσσερις γραμμές που ακολουθούν λίγο πιο κάτω και κάθε φορά που το θέμα μου είναι το κρίνουμε τους άλλους και μένουμε στο απυρόβλητο εμείς, πάντα μου έρχονται στο μυαλό… Και δεν είναι μόνο αυτές οι λίγες γραμμές. Είναι και εκείνα που είχαν ειπωθεί πριν από σχεδόν έναν αιώνα από τον Dale Carnegie ως συμβουλές: Σταματά να κρίνεις, να παραπονιέσαι, να καταδικάζεις. Ποιες είναι αυτές οι λίγες γραμμές αλλά παράλληλα τόσο ουσιαστικές;
Πριν κρίνεις τους άλλους, γνώρισε τον εαυτό σου.
Η κρίση είναι πράξη.
Καμία ενέργεια δεν είναι σωστή ή λάθος.
Το μόνο που έχει σημασία είναι το κέντρο από όπου προκύπτει η δράση…
Δεν αποτελεί μυστικό πως συχνά πυκνά χρησιμοποιούμε το «Μην κρίνεις». Επί της ουσίας ναι δεν είναι καλό να κρίνεις τον άλλον.. Παρόλα αυτά θα τολμούσα να γράψω πως δεν είναι πάντα κακό αυτό να γίνεται. Τι θέλω να πω με αυτό… Η κρίση αποτελεί μια πράξη όπως κάθε άλλη πράξη. Δηλαδή… Δεν είναι σημαντικό να μην κρίνεις. Είναι σημαντικό να κρίνεις από λάθος ΄σημείο΄.
Να γίνω λίγο πιο αναλυτικός. Το να διαπιστώσεις από ένα συγκεκριμένο σημείο και να πεις πως αυτός ο άνθρωπος φοβάται και την σκιά του (όταν αποδεδειγμένα γίνεται αυτό και με ντοκουμέντα που λένε) Το καταλαβαίνεις και εσύ και όλοι μας πως αυτό κατά κύριο λόγο είναι επιβλαβές για τον ίδιο. Που σημαίνει πως ναι μεν μπήκες στην διαδικασία να κρίνεις, όμως αυτή η κριτική θα έλεγα πως είναι για ευνόητους λόγους χρήσιμη. Αν όμως πούμε ότι υπάρχουν οι δικές σου ανάγκες προς κρίση, τότε οφείλεις να τις συγκρίνεις πρωτίστως με εσένα, μετά με τους άλλους και μετά θα μπεις στην διαδικασία να κρίνεις. Αν βγάλεις τον εαυτό σου απέξω το πράγμα τότε αλλάζει και αλλάζει με πολύ λάθος τρόπο.
Να το πάμε και λίγο παρακάτω. Ας πούμε, ότι κάποιος που γνωρίζεις είναι επιχειρηματίας και στο μυαλό σου σκέφτεσαι: « Ναι καλά.. ξέρω πως οι επιχειρηματίες έχουν αποχτήσει πολλά χρήματα.. πίνοντας τον αίμα άλλων». Αναντίρρητα, μπορεί να έχεις δίκιο. Αυτός που φωτογραφίζεις στην ουσία μπορεί να έχει πατήσει επί πτωμάτων και να έχει αποκτήσει τα χρήματα του. Όμως αυτή η σύγκριση έρχεται από λάθος σημείο. Διότι μπορεί να το λες αυτό μόνο και μόνο για να δείξεις ανωτερότητα. Άρα αυτή η κρίση είναι από λάθος σημείο. Και με αυτόν τον τρόπο σκέψης, η κριτική αυτή δεν πρέπει να γίνει, ακόμη και αν ευσταθεί.
Στην πραγματικότητα αυτό που αναφέρεις μπορεί να είναι σωστό, αλλά τα γεγονότα δεν έχουν σημασία, αυτό που έχει σημασία είναι η ζωή, και στη ζωή αυτό που έχει σημασία είναι το μέρος από το οποίο λειτουργείς. Που σημαίνει ότι αν λειτουργείς με εξαρτημένο μυαλό, το εγώ, τότε θα υποφέρεις μόνο, ακόμα κι αν αναφέρεις τα πραγματικά γεγονότα. Ναι.. κρίνε... αλλά κρίνε από το σημείο της συμπόνιας, από αγάπη. Αν το να κρίνουμε κάποιον είναι λάθος… τότε όλο σχεδόν το δικαστικό σώμα πρέπει να πάψει να υπάρχει. Σε κάθε περίπτωση, δεν μπορεί να είναι λάθος. Αλλά είναι σίγουρα λάθος όταν κρίνεις απλώς για να υποστηρίξεις το δικό σου αδύναμο εγώ. Και σου κάνω την εξής ερώτηση: Πόσο συχνά το κάνουμε αυτό;
Η αλήθεια ξέρεις ποια είναι; Τουλάχιστον με τα μάτια τα δικά μου; Πως κρίνουμε τους άλλους για να νιώθουμε ανώτεροι σε σύγκριση με αυτούς. Κρίνουμε τους άλλους έτσι ώστε τα δικά μας κακά να φαίνονται μικρότερα σε σύγκριση με αυτούς. Ναι τότε αυτή η κριτική είναι πράγματι άσχημη.
Είτε πιστεύεις είτε όχι, σίγουρα έχεις ακούσει για τις ζωές των Αγίων και των Προφητών. Που αναφέρονται ότι το λάθος είναι λάθος - που είναι στη σημερινή γλώσσα - μια ξεκάθαρη περίπτωση κριτικής. Ήταν πολύ επικριτικοί, αλλά ήταν επικριτικοί επειδή ήταν συμπονετικοί. Αυτές οι κριτικές δεν αποτελούν πρόβλημα.
Μην πας μακριά… Ο Χριστός μέσα στον ναό δεν τα έκανε όλα λίμπα; Και τι δεν είπε τότε… Δεν ήταν επικριτικός; Απλά διάβασε κάτι από όλα αυτά που είχαν ειπωθεί από Εκείνον. Και αν τυχόν εσύ και εγώ έλεγα τα μισά, ο κόσμος σαφέστατα θα μας έκρινε για να μην χρησιμοποιήσω άλλες λέξεις…
Σε κάθε περίπτωση έχεις και έχω το δικαίωμα να κρίνεις και να κρίνω τους άλλους… μόνο αφού πρώτα έχεις κρίνει σωστά τον εαυτό σου και αυτό απαιτεί ξεκάθαρα ειλικρίνεια.
Από την στιγμή που γνωρίζεις τον εαυτό σου, τότε έχεις το δικαίωμα να γνωρίζεις τους άλλους και επίσης να αναφέρεις αυτά που γνωρίζεις… μόνο σε αυτή την περίπτωση.
Τελειώνοντας το άρθρο θα σου αναφέρω πως πριν μπεις στην διαδικασία να κοιτάξεις τους άλλους, πριν προσπαθήσεις να τους ασκήσεις κριτική, κοίτα πρώτα τον εαυτό σου και δες ποιος και ποια πραγματικά είσαι.
