Κάθε φορά που καταπιάνομαι με αυτό το θέμα αισθάνομαι σαν να είμαι στην μέση του δρόμου και να πρέπει να μετακινήσω έναν μεγάλο βράχο… Το γνωρίζουμε πολύ καλά και οι δυο πως δεν είναι εύκολο να μεθούμε να αγαπάμε τον εαυτό μας. Όμως γίνεται… με μια προϋπόθεση… να θέλεις να το κάνεις. Και να το κάνεις σωστά.
Για αρχή θα αναφέρω πως η αυτοεκτίμηση διαμορφώνεται από τις σκέψεις μας, τις σχέσεις και τις εμπειρίες μας. Θα πρέπει να κατανοήσουμε το εύρος της αυτοεκτίμησης και πολύ περισσότερο τα οφέλη που θα υπάρξουν ώστε να αποκτήσουμε μια υγιή γνώμη για τον εαυτό μας.
Να το γράψω πιο απλά. Η αυτοεκτίμηση είναι η συνολική γνώμη σου για τον εαυτό σου, πώς αισθάνεσαι για τις ικανότητες και τους περιορισμούς σου. Και αυτό.. γιατί όταν έχεις υγιή αυτοεκτίμηση, αισθάνεσαι καλά με τον εαυτό σου και θεωρείς ότι αξίζει τον σεβασμό των άλλων. Από την άλλη, όταν έχεις χαμηλή αυτοεκτίμηση, δίνεις λιγότερη αξία στις απόψεις και τις ιδέες σου. Και το μόνο που σκέφτεσαι συνεχώς είναι ότι δεν είσαι αρκετά καλός/η. Πόσο έξω έχω πέσει;
Μας δίδαξε άραγε κάνεις τι πρέπει να κάνουμε για να αγαπάμε τον εαυτό μας; Μάλλον όχι… άλλα ήταν τα ‘’σημαντικά’’ που έπρεπε να γνωρίζουμε μεγαλώνοντας. Ας το απλώσω λίγο ακόμη το θέμα μας… <<Δεν μου αρέσει ο εαυτός μου..>> <<Δεν μου αρέσει η εμφάνιση μου>> << Οι άλλοι είναι καλύτεροι από εμένα…>> <<Με ερωτεύτηκε εμένα; Πως είναι δυνατόν..>> Σου θυμίζουν κάτι; ίσως… Και στις περισσότερες περιπτώσεις δεν είναι κατάθλιψη. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι κάτι άλλο… Θα με ρωτήσεις… τι είναι; Μπορώ να σου απαντήσω μια δυο λέξεις… έλλειψη αυτοεκτίμησης.
Ας υποθέσουμε πως κανονίζουμε μια συνάντηση εγώ, εσύ και άλλοι είκοσι, για να μιλήσουμε και να ανταλλάξουμε απόψεις για διάφορα ζητήματα περί προσωπικής ανάπτυξης και μέσα σε αυτή την συζήτηση να μιλήσουμε και για την αυτοεκτίμηση. Όλοι μας το μόνο σίγουρο είναι πως θα δείξουμε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον, κάτι που θα νιώθουμε ότι μας αφορά πολύ. Παράλληλα όμως αν μπούμε στην διαδικασία καθένας μας ξεχωριστά να εξηγήσει το τι ακριβώς είναι η αυτοεκτίμηση, το πιο πιθανό είναι να μην καταφέρουμε να βγάλουμε λέξη. Και δεν είναι τυχαίο αυτό… Αναντίρρητα, η αυτοεκτίμηση αποτελεί ένα πολύ βασικό χαρακτηριστικό της προσωπικότητας μας κάτι όμως που πολύ δύσκολα περιγράφεται… κάτι αόρατο, κάτι που στην ουσία δεν είμαστε σε θέση να το συνειδητοποιήσουμε.
Όμως η αυτοεκτίμηση είναι κάτι πιο αντικειμενικό. Βλέποντας τις σημειώσεις μου για να δομήσω το άρθρο βρήκα το εξής: Το ρήμα <<εκτιμώ>> προέρχεται από το λατινικό estimare – <<αποτιμώ>>, έχοντας παράλληλα διπλή έννοια: Πρώτον σημαίνει <<προσδιορίζω την αξία ενός πράγματος>> και <<έχω συγκεκριμένη γνώμη για κάτι>>. Μάλιστα κάποιος έδωσε έναν πολύ εύστοχο ορισμό για το τι είναι η αυτοεκτίμηση: ‘’Δεν είναι τίποτα άλλο παρά ο τρόπος που εμείς οι ίδιοι βλέπουμε τον εαυτό μας και φυσικά, αν αυτό που βλέπουμε μας ικανοποιεί ή όχι.’’
Σαφέστατα λοιπόν το πως βλέπουμε τον εαυτό μας έχει πολύ μεγάλη σημασία για την ψυχική μας ισορροπία. Και το καταλαβαίνουμε αυτό γιατί όταν είναι θετικός ο τρόπος που τον βλέπουμε είμαστε σε όλα μας πιο αποδοτικοί, νιώθουμε όμορφα και καταπιανόμαστε με όλα… όσο δύσκολες και αν είναι οι καταστάσεις γύρο μας. Αν όμως ο τρόπος που βλέπουμε τον εαυτό μας είναι αρνητικός, δυσκολευόμαστε σε όλα. Οπότε το να κάνουμε μια βουτιά μέσα μας θα έλεγα πως είναι ευεργετικό.
Αν μπορούμε να αποκομίσουμε κάτι από αυτό το άρθρο είναι να γνωρίζουμε πως υπάρχουν τρεις πολύ σημαντικοί πυλώνες της αυτοεκτίμησης: Ο πρώτος είναι η αγάπη προς τον εαυτό μας. Ο δεύτερος η εικόνα του εαυτού μας. Και ο τρίτος η εμπιστοσύνη στον εαυτό μας.
Δεν μπορεί να γίνει πιο ξεκάθαρο πως η αγάπη προς τον εαυτό μας είναι το πιο σημαντικό. Για να λέμε πως έχουμε αυτοεκτίμηση χρειάζεται να αναγνωρίζουμε την αξία του εαυτού μας και του δείχνω την αγάπη παρόλα τα ελαττώματα του, πέρα από τις αποτυχίες, τις δυσκολίες.. Τον αγαπώ χωρίς όρους! Γιατί θα πέσω όχι μια αλλά πολλές φορές και θα έχω την δύναμη να σηκωθώ και πάλι. Σε κάθε περίπτωση θα υπάρξουν στιγμές που θα υποφέρουμε, που θα μας πιάσει απογοήτευση, αλλά η αγάπη αυτή μας θωρακίζει από την απόγνωση…
Επίσης, η εικόνα του εαυτού μας τον πως τον βλέπουμε, πως κάνουμε την αξιολόγηση του με όλα τα προτερήματα και τα μειονεκτήματα του. Αυτό που έχει μεγάλη σημασία είναι υποκειμενική μας στάση. Δεν είναι όμως κάτι απλό… θέλει πολύ προσοχή. Και γίνεται κάπως αντιληπτό αυτό όταν κάποιος με αρκετά συμπλέγματα (χαμηλή αυτοεκτίμηση) δεν βοηθάει τους υπόλοιπους να καταλάβουν τι ακριβώς τον απασχολεί, δεν βλέπουν αυτά που ο ίδιος καταλογίζει στον εαυτό του. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου η εικόνα του εαυτού μας είναι πολύ περιοριστική και αυτό γιατί εκείνο το άτομο εκδηλώνει μια τάση εξάρτησης από τους άλλους, παίζει πάντα τον ρόλου του κομπάρσου ακόμη και αν οι σχέσεις του είναι πολύ καλές και δείχνει πολύ μεγάλη δυσκολία να κάνει τα δικά του σχέδια και να τα υλοποιήσει.
Πολύ σημαντικό επίσης η εμπιστοσύνη στον εαυτό μας, άσχετα που αρκετές φορές δεν είμαστε σε θέση να τη διακρίνουμε και αυτό γιατί έχει άμεση συνάρτηση με τις πράξεις μας. Τι σημαίνει άραγε έχω εμπιστοσύνη στον εαυτό μου; Σημαίνει πως πιστεύω ότι είμαι άξιος /α να πράξω σωστά σε οποιαδήποτε κατάσταση. Βέβαια είναι πιο εύκολο να καταλάβουμε την έλλειψη της… αρκεί να παρατηρήσουμε κάποιο άτομο πολύ προσεκτικά, να δούμε πως συμπεριφέρεται σε ένα νέο περιβάλλον, σε ένα δύσκολο γεγονός, σε μια πολύ δύσκολη κατάσταση… Έχουμε την εντύπωση πως η εμπιστοσύνη στον εαυτό μας πρέπει να μπαίνει σε δεύτερη μοίρα… Ενδεχομένως και να μπαίνει… Όμως έχει πολύ μεγάλη σημασία αν θέλουμε να λέμε πως έχουμε σταθερή αυτοεκτίμηση, αν επιδιώκουμε να την βελτιώνουμε συνεχώς. Να θυμάσαι… οι μικρές επιτυχίες που θα έχεις είναι απαραίτητες όπως η τροφή και ο αέρας…
Ίσως να σκεφτείς… πως δημιουργείται αυτή η εμπιστοσύνη στον εαυτό μας; Όλα ξεκινούν μέσα από την οικογένεια και την παιδεία που παίρνουμε, όπως και από εκείνα που εισπράττουμε από το σχολείο. Κάποιος είπε πως η εμπιστοσύνη στον εαυτό μας μεταφέρεται στα παιδία μας από τα δικά μας παραδείγματα και τα λόγια μας…
Τέλος, είναι καλό να θυμάσαι πως οι τρείς αυτοί πυλώνες που αναφέραμε πιο πάνω είναι μεταξύ τους συνδεδεμένοι πολύ στενά… αν και δεν συνυπάρχουν σε όλους τους ανθρώπους. Όταν υπάρχει αγάπη προς τον εαυτό σου, δημιουργείται μια θετική εικόνα γι΄αυτόν , που σημάνει ότι δυναμώνει την εμπιστοσύνη στον εαυτό σου…