Θα συμφωνήσουμε πως η ζωή είναι θέμα επιλογών και αυτό γιατί κάνουμε επιλογές κάθε μέρα σε κάθε μας βήμα. Με λίγα λόγια από την ώρα που ξυπνάμε, μέχρι την ώρα που γυρνάμε στο σπίτι πτώμα πέφτοντας στο κρεβάτι. Και η αλήθεια είναι πως πολλά από αυτά που επιλέγουμε να κάνουμε καθημερινά δεν σταματάμε να τα σκεφτόμαστε. Για παράδειγμα, η επιλογή του τι τρώμε και τι φοράμε, η διαδρομή που θα κάνουμε για την δουλεία μας κ.λπ.
Σε κάθε περίπτωση η λήψη αποφάσεων μπορεί να μην είναι πάντα δύσκολη, αλλά να την κάνουν δύσκολη οι περιστάσεις ή οι άνθρωποι που σχετίζονται με αυτές τις επιλογές λόγω των συναισθημάτων που εμπλέκονται με τις επιλογές αυτές. Μερικές φορές μπορεί να αλλάξει τη ζωή μας μια επιλογή που κάναμε η οποία να μας αφήσει εξαιρετικές εμπειρίες.
Επιπλέον, οι άνθρωποι που αποφασίζουν και επιλέγουν κάτω από δύσκολες συνθήκες συχνά προοδεύουν στη ζωή, ενώ αυτοί που δεν επιλέγουν στα δύσκολα βαλτώνουν. Αυτός είναι επίσης ο λόγος που μερικοί άνθρωποι είναι εξαιρετικά επιτυχημένοι ενώ κάποιοι άλλοι όχι και τόσο.
Αυτοί οι εξαιρετικά επιτυχημένοι άνθρωποι κάνουν κάτι διαφορετικό που τους καθιστά εύκολο να αποφασίσουν να επιλέξουν; Έχουν διαφορετικό τρόπο να βλέπουν την επιλογή; Ναι. Είναι πιο προσανατολισμένοι στη διαδικασία και ακολουθούν λογικά βήματα και δεν επιτρέπουν στα συναισθήματά τους να επηρεάζει την επιλογή τους.
Η ζωή δεν είναι πάντα εύκολη. Θα υπάρξουν στιγμές που η λήψη αποφάσεων θα είναι δύσκολη. Πολλές φορές η σκέψη του αγνώστου και του τι μας περιμένει μετά μας παραλύει γιατί δεν μπορούμε να το δούμε. Αλλά αν δεν βαδίσουμε στον δρόμο που έχουμε επιλέξει, κάθε άλλος δρόμος το κάνει ακόμη πιο δύσκολο. Όμως αυτό που πρέπει να ελέγξουμε είναι η επιλογή. Οι συνέπειες είναι κάτι που πρέπει να αντιμετωπίσουμε αργότερα. Αλλά ο φόβος των συνεπειών δεν πρέπει να μας εμποδίσει να κάνουμε μια επιλογή. Οι επιλογές που κάνουμε μας καθορίζουν ως άνθρωπο.
Ο Μπάρι Σβαρτς στο βιβλίο του ‘’το Παράδοξο της Επιλογής’’ μας εξηγεί ότι το μυαλό μας δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στον αριθμό των επιλογών που έχουμε και νιώθουμε ασφυξία, οδηγώντας μας σε εξάντληση και άγχος. Το παράδειγμα που δίνει για την εμπειρία του αγοράζοντας ένα τζιν παντελόνι είναι κάτι που περνάει ο καθένας μας σήμερα για διαφορετικά πράγματα: «Παλιά υπήρχε ένα μόνο στυλ στα τζιν. Τα αγόραζες και εφάρμοζαν χάλια. Αν τα φόραγες πολύ καιρό και τα έπλενες κάθε λίγο και λιγάκι, σιγά σιγά άρχιζες να τα νιώθεις καλά πάνω σου. Όταν, λοιπόν, πήγα ν’ αγοράσω καινούργιο τζιν ύστερα από πολλά χρόνια, λέω στον πωλητή: “Χρειάζομαι ένα παντελόνι τζιν. Το μέγεθός μου είναι αυτό”. Και εκείνος με ρωτάει: “Το θέλετε εφαρμοστό, άνετο ή χαλαρό; Το θέλετε με κουμπιά ή με φερμουάρ; Πετροπλυμένο ή ξεβαμμένο; Ταλαιπωρημένο, ίσως; Φαρδύ απ’ το γόνατο και κάτω ή στενό, μπλα μπλα μπλα…” Και συνέχιζε… Έμεινα με το στόμα ανοιχτό. Και όταν συνήλθα, λέω: “Θέλω εκείνο το στυλ που υπήρχε όταν υπήρχε μόνο ένα στυλ”. Δεν είχε ιδέα για τι πράγμα μιλούσα. Πέρασα λοιπόν μία ώρα να δοκιμάζω όλα εκείνα τα διαολεμένα παντελόνια μέχρι που έφυγα απ’ το κατάστημα με το πιο βολικό παντελόνι που είχα φορέσει ποτέ· η αλήθεια να λέγεται. Όλες εκείνες οι επιλογές με βοήθησαν να διαλέξω καλύτερα. Αλλά αισθάνθηκα χειρότερα. Γιατί; Έγραψα ολόκληρο βιβλίο για να εξηγήσω στον εαυτό μου το γιατί. Ο λόγος που ένιωσα χειρότερα είναι ότι με όλες αυτές τις εναλλακτικές που είχα, οι προσδοκίες μου για το πόσο καλό μπορεί να είναι ένα τζιν απογειώθηκαν. Πριν είχα λιγότερες προσδοκίες. Δεν περίμενα τίποτα ιδιαίτερο όταν υπήρχε μόνο ένα στυλ. Αλλά όταν εμφανίστηκαν 100 στυλ, διάολε, ένα απ’ όλα θα έπρεπε να ήταν το τέλειο. Αυτό που αγόρασα ήταν καλό, αλλά δεν ήταν το τέλειο. Έτσι, λοιπόν, συνέκρινα αυτό που αγόρασα μ’ αυτό που περίμενα, κι αυτό που αγόρασα ήταν κατώτερο σε σχέση μ’ αυτό που περίμενα. Το να προσθέτει κανείς εναλλακτικές στη ζωή του δεν μπορεί παρά να αυξάνει τις προσδοκίες του σχετικά με το πόσο καλές θα είναι αυτές οι εναλλακτικές. Κάτι τέτοιο θα επιφέρει μείωση της ικανοποίησης από τα αποτελέσματα, ακόμα κι όταν αυτά είναι θετικά αποτελέσματα»
Θα σου έλεγα πως στη σημερινή καταναλωτική κουλτούρα και όχι μόνο, οι επιλογές είναι πολλές. Το να κάνεις μια επιλογή μπορεί να σου φανεί πολύ αγχωτική, ανάλογα και με τι σχετίζεται. Για σκέψου να υπάρχει κάποιο θέμα υγείας και θα πρέπει να επιλέξεις ένα γιατρό εξειδικευμένο… και να είναι στην ειδικότητα αυτή πέντε! Πως θα κάνεις την σωστή επιλογή για το ποιος είναι καλύτερος; Το να περιορίσουμε την επιλογή μας σε έναν από τους πέντε γιατρούς είναι ένα τεράστιο φορτίο. Τι πράγμα θα υπάρχει στο μυαλό; Ακριβώς ο φόβος της λανθασμένης επιλογής... Όμως πρέπει να κάνουμε την επιλογή! Γιατί μπορεί να είναι αργά κάποιες φορές…
Θα υπάρξουν στιγμές ακόμη που και οι μικρές επιλογές που κάνουμε καθημερινά μπορεί να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη ζωή μας.
Αν το επιθυμείς προτείνονται κάποια βήματα να ακολουθήσεις όταν είναι να κάνεις μια επιλογή:
- Υπενθυμίζω στον εαυτό μου την προτεραιότητά μου, τον στόχο και τον μελλοντικό αντίκτυπο του αποτελέσματος ενώ επιλέγω ή αποφασίζω.
- Ποτέ μην αφήνεις τα συναισθήματα να επηρεάζουν τις αποφάσεις.
- Χρησιμοποίησε
- τη διαίσθηση σου όταν κάνεις μια επιλογή.
- Να εξετάζεις όσες εναλλακτικές λύσεις μπορείς ώστε να βρεις και να κάνεις μια τεκμηριωμένη επιλογή.
Και όπως είπε κάποτε ο William Maxwell…’’ Ο λόγος που η ζωή είναι τόσο παράξενη είναι ότι πολύ συχνά οι άνθρωποι δεν έχουν επιλογές.’’
