Δεν είναι λίγοι εκείνοι οι άνθρωποι οι όποιοι τείνουν είτε να υπερεκτιμούν είτε να υποτιμούν τον εαυτό τους. Παραδείγματα έχουμε πολλά. Και η αλήθεια είναι πως δεν έχουμε σχεδόν ποτέ μια πραγματική εικόνα των ικανοτήτων μας.
Να μπούμε λίγο στην διαδικασία να το σκεφτούμε; Πόσο συχνά έχεις δει κάποιον αλλά κυρίως και τον εαυτό σου να ισχυρίζεται ή εσύ ότι είναι καλός ή κακός σε ένα πράγμα, μόνο για να διαπιστώσεις ότι το αποτέλεσμά του ή το δικό σου δείχνει το αντίθετο;
Να το αποτυπώσουμε με ένα παράδειγμα, ίσως να πιστεύεις ότι είσαι ένας κακός ομιλητής, αλλά όταν κάνεις μια παρουσίαση στην δουλεία σου, οι συνάδελφοι σου κάνουν κομπλιμέντα για την αυτοπεποίθηση σου πως τα λες ωραία. Ή ίσως πιστεύεις ότι είσαι εξαιρετικός στο να μαγειρεύεις, αλλά οι γνωστοί σου πιστεύουν ότι δεν είναι και τόσο εξαιρετικός.
Το δυνατό μας σημείο αναφοράς είναι συχνά διαφορετικό από το πώς μας αντιλαμβάνονται οι άλλοι. Και αυτό μπορεί να έχει θετικές και αρνητικές επιπτώσεις στη ζωή μας.
Από τη μία πλευρά, είναι σημαντικό να θέτουμε υψηλά στάνταρ για τον εαυτό μας και να πιέζουμε συνεχώς τους εαυτούς μας να βελτιωνόμαστε. Από την άλλη πλευρά, μπορούμε επίσης να είμαστε πολύ σκληροί με τον εαυτό μας και να περιορίσουμε τις δυνατότητές μας επειδή το δυνατό μας σημείο βασίζεται σε ανακριβείς αντιλήψεις.
Δημιουργώντας το πραγματικό δυνατό σου σημείο…
Το να ξέρεις σε τι είσαι καλός είναι σημαντικό για να πετύχεις σε οτιδήποτε. Όπως είπε και ο Peter Drucker:
«Δεν μπορεί κανείς να χτίσει την απόδοση σε αδυναμίες, πόσο μάλλον σε κάτι που δεν μπορεί να κάνει καθόλου».
Επίσης, η επιστήμη είναι στο ίδιο μήκος κύματος. Έρευνες στην ψυχολογία κάνουν λόγο για ένα φαινόμενο γνωστό ως Dunning-Kruger, δηλαδή όταν άτομα με χαμηλή ικανότητα σε μια εργασία υπερεκτιμούν τις ικανότητές τους. Από την άλλη πλευρά, όσοι έχουν υψηλές ικανότητες υποτιμούν τον εαυτό τους.
Οπότε, πώς γνωρίζεις αν είσαι πραγματικά καλός ή κακός σε κάτι; Πώς ορίζεις το προσωπικό σου δυνατό σημείο; Κάνε ένα κόπο να ρωτήσεις τον εαυτό σου:
«Τι έχω κάνει στο παρελθόν που μοιάζει περισσότερο με τον στόχο που θέλω να πετύχω τώρα; Και ποια ήταν τα αποτελέσματά μου;»
Το προσωπικό σου δυνατό σημείο δείχνει πόσο μακριά έχεις προχωρήσει. Και πόσο ψηλά πρέπει να στοχεύεις.
Με τον καιρό, καθώς ξεπερνάς τα δικά σου ρεκόρ, το προσωπικό σου δυνατό σημείο θα αυξάνεται. Τότε, μπορείς να συνεχίσεις να γιγαντώνεσαι.
Θα προτείνω κάποια βήματα που ίσως είναι σε θέση να σε βοηθήσουν να γνωρίσεις καλύτερα τον εαυτό σου.
Ένα πρώτο βήμα είναι να κοιτάξεις προς τα μέσα. Αποσύνδεσε τα συναισθήματα και το εγώ σου από την εξίσωση. Να είσαι πολύ ειλικρινής με τον εαυτό σου για όσα κάνεις και δεν πέτυχες στο παρελθόν.
Το επόμενο βήμα είναι να χρησιμοποιήσεις δεδομένα για να εκτιμήσεις τις ικανότητές σου αντί να βασίζεσαι σε αόριστα συναισθήματα ή αόριστες εντυπώσεις.
Σύγκρινε το δικό σου δυνατό σημείο. Απόφυγε να συγκρίνεις τον εαυτό σου με άλλους. Πρέπει να γνωρίζεις πως το ταξίδι του καθενός είναι διαφορετικό. Εστίασε στο να τα πηγαίνεις καλύτερα από ό,τι πριν – αυτή είναι η σύγκριση που έχει σημασία.
Και κάτι ακόμη. Τακτική αναθεώρηση και ενημέρωση. Η αυτοαξιολόγηση είναι μια συνεχής διαδικασία. Είναι σημαντικό να επανεξετάζεις και να αναθεωρείς τακτικά τα δυνατά σου ή το δυνατό σου σημείο με βάση τα πρόσφατα επιτεύγματα ή τις αποτυχίες.
Η ζωή έχει να κάνει με τη σταθερή βελτίωση – ανεβάζοντας τον πήχη λίγο-λίγο, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι κάθε νέος στόχος είναι εφικτός με βάση τις προηγούμενες επιδόσεις…
