Δίνω πολύ μεγάλη σημασία σε αυτό που ονομάζουμε υγιή αυτοεκτίμηση και αυτό διότι χρειάζεται να έχουμε μια θετική σχέση με τον εαυτό μας, αν και το θέμα της αυτοεκτίμησης εκτιμώ πως το έχουμε υποβαθμίσει για κάποιον λόγο. Στο σημερινό άρθρο θα προσπαθήσουμε να δείξουμε έναν χάρτη που μπορεί να φανεί πολύ χρήσιμος.
Το να βάλουμε γερές βάσεις για την υγιή αυτοεκτίμηση πιστεύω πως είναι απαραίτητο προκειμένου να έχουμε μια πλήρη και ικανοποιητική ζωή. Επίσης, μας βοηθά να αναπτύξουμε μια θετική σχέση με τον εαυτό μας για να μπορούμε να αντιμετωπίζουμε τις όποιες προκλήσεις μας παρουσιαστούν στον δρόμο μας με ανθεκτικότητα και ταυτόχρονα να μπορούμε να έχουμε ικανοποιητικές σχέσεις τόσο σε επαγγελματικό επίπεδο όσο και σε προσωπικό. Αποτελεί μια σημαντική διαδικασία που αξίζει να αναλάβουμε προκειμένου να βελτιώσουμε αισθητά την ευημερία και την ποιότητα ζωής μας.
Τώρα… Η υγιής αυτοεκτίμηση αναφέρεται στη δημιουργία μιας σταθερής και ισορροπημένης βάσης προσωπικής αξίας και αποδοχής. Είναι μια συνεχής διαδικασία που ξεκινά κατά την παιδική ηλικία, όταν χτίζεται το σύνολο των αντιλήψεων, των σκέψεων, των αξιολογήσεων, των συναισθημάτων και των τάσεων συμπεριφοράς. Καλό είναι να εμβαθύνουμε το θέμα μας σε αυτό το σημείο.
Τι θεωρείται υγιής αυτοεκτίμηση; Να το πάρουμε λίγο ανάποδα… Υγιής αυτοεκτίμηση δεν σημαίνει να είσαι πάντα σε κατάσταση ευφορίας ή να μην αντιμετωπίζεις ποτέ προβλήματα, αμφιβολίες ή ανασφάλειες. Θα ήταν παράλογο να μην αντιμετωπίζουμε συναισθηματικά σκαμπανεβάσματα. Να το γράψω πιο απλά, η υγιής αυτοεκτίμηση διακρίνεται από μια θετική και ρεαλιστική αξιολόγηση του εαυτού μας.
Με τον ίδιο τρόπο, η αποδοχή των αρετών και των ελαττωμάτων μας επηρεάζει την καλή αυτοεκτίμηση. Προστίθενται ο αυτοσεβασμός, ο υγιής καθορισμός ορίων και η αίσθηση αξιοπρέπειας. Η προτεραιότητα στη σωματική, ψυχική και συναισθηματική ευεξία ευνοεί επίσης την υγιή αυτοεκτίμηση που αντανακλάται στην ατομική ικανότητα να χειρίζεται κάποιος την αποτυχία και την κριτική, αντιμετωπίζοντάς τα αυτά εποικοδομητικά.
Μια υγιής αυτοεκτίμηση επηρεάζει επίσης την ικανότητα επιμονής, αποκατάστασης και προσαρμογής σε αντίξοες καταστάσεις. Όπως έχει γραφτεί, οι ανθεκτικοί άνθρωποι είναι λιγότερο επιρρεπείς στην χαμηλή αυτοεκτίμηση και η ενσυναίσθηση προς τον εαυτό τους δεν μπορεί να αγνοηθεί. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως πρέπει να είμαστε ευγενικοί και συμπονετικοί με τον εαυτό μας.
Πώς να χτίσετε μια υγιή αυτοεκτίμηση; Η ύπαρξη υγιούς αυτοεκτίμησης είναι μια διαδικασία που απαιτεί χρόνο και προσπάθεια, αλλά είναι δυνατό να επιτευχθεί. Για αρχή, αναγνώρισε τα επιτεύγματά σου. Μία από τις βασικές προϋποθέσεις για τις βάσεις της υγιούς αυτοεκτίμησης είναι να μάθεις να αναγνωρίζεις και να εκτιμάς τις επιτυχίες σου, όσο μικρές κι αν είναι. Να είσαι περήφανος/η για τις δεξιότητες και τα ταλέντα σου.
Μετά, κάνε ότι καλύτερο για την αυτοφροντίδα σου. Χρειάζεται να δώσουμε χρόνο φροντίζοντας τον εαυτό μας, δεν είναι εγωιστικό αυτό, ίσα - ίσα… Αυτό περιλαμβάνει την υγιεινή διατροφή, την άσκηση, την επαρκή ξεκούραση και τη διατήρηση καλής προσωπικής υγιεινής. Η φροντίδα του σώματος και του μυαλού μας είναι απαραίτητη για την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης.
Προσοχή στις σκέψεις σου. Δώσε προσοχή στις σκέψεις σου και αντικαταστήστε τις αρνητικές με πιο θετικές και ρεαλιστικές. Καλό είναι να αποφεύγεις την υπερβολική αυτοκριτική και κάνε focus στις ιδιότητες και τα δυνατά σου σημεία.
Βάλε εφικτούς στόχους. Ο καθορισμός ρεαλιστικών και εφικτών στόχων οδηγεί σε αισθήματα ασφάλειας και ικανοποίησης. Ένας καλός δρόμος για να τους επιτύχεις και να απολαύσεις τη διαδικασία είναι να χωρίσεις αυτούς τους στόχους σε μικρότερα βήματα, ώστε να χαίρεσαι κάθε πρόοδο σου.
Να περιβάλλεσαι από θετικούς ανθρώπους. Είναι από τα πιο σημαντικά βήματα το να υπάρχουν κοντά σου άτομα που να σε υποστηρίζουν και σε κάνουν να νιώθεις σημαντικός/η. Οπότε, απομάκρυνε άτομα που σε επικρίνουν συνεχώς ή σε κάνουν να αισθάνεσαι άσχημα! Κρατάς εκείνους που σε εμπνέουν και σε βοηθούν στο να πας ένα βήμα μπροστά.
Μάθε να αποδέχεσαι τον εαυτό σου όπως είναι. Να στο γράψω πιο απλά για να γίνει κατανοητό: Κανείς δεν είναι τέλειος και όλοι έχουμε τομείς που μπορούμε να βελτιώσουμε! Πραγματικά έχει αξία να κατανοήσεις τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία σου και να δουλέψεις για την αποδοχή του εαυτό σου.
Πάρε βοήθεια εάν νιώθεις πως την έχεις ανάγκη. Ίσως να αντιμετωπίζεις συναισθηματικά ζητήματα ή η αυτοεκτίμησή σου επηρεάζει την ποιότητα της ζωής σου, μην νιώσεις άσχημα σε καμιά των περιπτώσεων και ζήτησε επαγγελματική βοήθεια.
Υπάρχει ανθυγιεινός τύπος αυτοεκτίμησης; Μια εργασία που κοινοποιήθηκε από Αμερικανό Ψυχολόγο (μου διαφεύγει το όνομα του) επισημάνει πως η υψηλή αυτοεκτίμηση έχει θετικά οφέλη στις κοινωνικές σχέσεις, την επιτυχία και τη σωματική και ψυχική υγεία. Αλλά υπάρχουν είδη μη υγιούς αυτοεκτίμησης που βλάπτουν την ευημερία και την ποιότητα ζωής ενός ατόμου. Ποια είναι..
Χαμηλή αυτοεκτίμηση: Όταν ένα άτομο έχει αρνητική γνώμη και υποτιμά παράλληλα τον εαυτό του. Όταν νιώθει ανίκανο, ανάξιο ή άχρηστο. Αυτό οδηγεί σε αισθήματα κατωτερότητας, ανασφάλειας και δυσκολίες στην αποδοχή και την εκτίμηση του εαυτού του.
Αυξημένη αυτοεκτίμηση: Όταν ένα άτομο έχει μια υπερβολικά θετική γνώμη για τον εαυτό του. Τα άτομα αυτά είναι αλαζονικά, ναρκισσιστικά που αναζητούν συνεχή εκτίμηση και θαυμασμό από τους άλλους. Αυτή η αυτοεκτίμηση μπορεί να είναι εύθραυστη και να εξαρτάται από την εξωτερική επικύρωση, οδηγώντας σε προβλήματα κατά την αντιμετώπιση της κριτικής ή της αποτυχίας.
Σύγκριση / αυτοεκτίμηση: Περιλαμβάνει τη συνεχή σύγκριση του εαυτού μας με τους άλλους και την εκτίμηση του εαυτού μας με βάση το πώς αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας σε σχέση με τους άλλους. Πάντα καταλήγουμε να νιώθουμε κατώτεροι ή ανώτεροι από τους άλλους, κάτι που οδηγεί σε φθόνο, αγανάκτηση ή συχνή αναζήτηση για εξωτερική επικύρωση.
Προϋποθέσεις αυτοεκτίμησης: Βασίζεται σε επιτεύγματα όπως η επαγγελματική επιτυχία, η φυσική εμφάνιση ή η έγκριση των άλλων. Αυτά τα άτομα αισθάνονται καλά με τον εαυτό τους μόνο όταν πληρούν ορισμένα πρότυπα, τα οποία μπορούν να δημιουργήσουν ένα αίσθημα συνεχούς δυσαρέσκειας και δυσκολίες στη διατήρηση μιας σταθερής αυτοεκτίμησης.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε αυτούς τους τύπους μη υγιούς αυτοεκτίμησης προκειμένου να εργαστούμε για τη βελτίωσή μας και να προωθήσουμε μια ισορροπημένη και θετική αυτοεκτίμηση.
Πώς μπορώ να ξέρω αν χτίζω μια υγιή αυτοεκτίμηση; Η οικοδόμηση μιας υγιούς αυτοεκτίμησης είναι μια υποκειμενική διαδικασία, αλλά υπάρχουν σημάδια και θετικές αλλαγές που μπορείς να παρατηρήσεις. Μερικά σημάδια:
Μεγαλύτερη ικανοποίηση και ευεξία: Νιώθεις πιο ευτυχισμένος/η με τον εαυτό σου και βιώνεις εσωτερική γαλήνη.
Γενικό αίσθημα αξίας: Αρχίζεις να νιώθεις πιο πολύτιμος/η και άξιος/α γενικότερα, χωρίς να εξαρτάσαι πολύ από την εξωτερική έγκριση.
Εμπιστοσύνη στον εαυτό σου: Αρχίζεις να έχεις περισσότερη εμπιστοσύνη στις δεξιότητες και τις ικανότητές σου, νιώθεις αυτοπεποίθηση όταν αντιμετωπίζεις προκλήσεις και πιστεύεις στην ικανότητά σου να ξεπερνάς τα εμπόδια.
Αποδοχή των ατελειών σου: Γίνεσαι πιο συμπονετικός/η με τον εαυτό σου και αναγνωρίζεις ότι είμαστε όλοι άνθρωποι σε μια συνεχή διαδικασία ανάπτυξης και μάθησης.
Λιγότερη αυτοκριτική: Μείωσε τον αρνητικό εσωτερικό διάλογο. Να μιλάς στον εαυτό σου με καλοσύνη και συμπόνια, αναγνωρίζοντας τα επιτεύγματα και τις προσπάθειές σου αντί να εστιάζεις μόνο στις αποτυχίες σου.
Ανθεκτικότητα: Μαθαίνεις να χειρίζεσαι εποικοδομητικά την αποτυχία και τα λάθη. Δεν αποθαρρύνεσαι εύκολα και βλέπεις τον εαυτό σου ως άτομο που είναι ικανό να μαθαίνει και να αναπτύσσεται μέσα από προκλήσεις.
Υγιή όρια: Να θέτεις υγιή όρια στις σχέσεις σου και στον τρόπο που συμπεριφέρεσαι στον εαυτό σου. Γνωρίζεις τις ανάγκες σου και φροντίζεις να τις ικανοποιείς χωρίς να παραμελείς τον εαυτό σου ή να επιτρέπεις στους άλλους να μην σε σέβονται.
Για το τέλος θα σου γράψω πως είναι καλό να προσπαθήσεις να κατανοήσεις όλα τα παραπάνω και όσο γίνεται να τα κάνεις κτήμα σου. Σαφέστατα δεν είναι μια διαδικασία απλή, όμως είναι εφικτή αν το θέλεις πραγματικά. Να επισημάνω για μια φορά ακόμη το να μην διστάσεις να ζητήσεις επαγγελματική υποστήριξη για την αντιμετώπιση προβλημάτων της αυτοεκτίμησης σου. Ένας ειδικός θα σε βοηθήσει στη διερεύνηση και την αντιμετώπιση υποκείμενων ζητημάτων αυτοεκτίμησης και παρέχει επίσης στρατηγικές για την ανάπτυξή της με υγιή τρόπο. Να γνωρίζεις πως πιστεύω σε αυτό: Αν το θέλουμε μπορούμε!