Η αλήθεια είναι πως στο παρελθόν έχουμε ασχοληθεί με το συγκεκριμένο θέμα, όπως καταλαβαίνεις όμως δεν μπορεί να εξαντληθεί μέσα σε ένα ή δυο άρθρα. Γι΄αυτό θα προσπαθήσουμε να ενισχύσουμε το θέμα ακόμη μια φορά. Ναι… Το να υπάρχει μια εσωτερική φωνή που σου λέει διάφορα θα έλεγα πως είναι χρήσιμο … Παρόλα αυτά, το να γνωρίζεις πώς να την απομονώσεις αυτή την φωνή είναι ακόμα πιο χρήσιμο...
Ξεσκόνισα στην κυριολεξία όλες τις σημειώσεις μου για το θέμα αυτό, με αφορμή μια κουβέντα που είχα με την Ειρήνη (είναι συνάδελφος μου) η οποία μέσα σε όλες τις αρνητικές κατά βάση σκέψεις της που την κάνουν να νιώθει άβολα – φόβο… είναι και το να αφήνει κάποιον δικό της μόνο στο σπίτι όταν εκείνη απουσιάζει. Εσύ ενδεχόμενος έχει κάτι άλλο για να «απασχολείς» τον εγκέφαλο σου, εγώ έχω κάτι άλλο. Το θέμα εδώ δεν είναι να δούμε το μέγεθος της αρνητικής σκέψεις κάποιου. Το θέμα επί της ουσίας είναι να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για να αντιμετωπίσουμε όσο το δυνατό καλύτερα το θέμα αυτό.
Και μέσα από όλες τις σημειώσεις μου, κατέληξα σε ένα απόσπασμα από την Lisa Coyne. Οπότε ξεκινάω το άρθρο με κάτι που ανέφερε η Lisa W. Coyne, PhD: «Οι άνθρωποι και ο εγκέφαλός μας έχουν εξελιχθεί έτσι ώστε να είμαστε ικανοί να μιλάμε, κάτι που κανένα άλλο θηλαστικό δεν έχει κάνει. Η ικανότητά μας να μιλάμε, να σκεφτόμαστε αφηρημένα και να συλλογιζόμαστε μας δίνει την ικανότητα να σχεδιάζουμε, να λύνουμε προβλήματα, να συνεργαζόμαστε σε ομάδες και να μαθαίνουμε έμμεσα, απουσία της άμεσης εμπειρίας μας. Για παράδειγμα, μπορεί να έχεις μάθει να μην αγγίζεις μια σόμπα που καίει επειδή οι γονείς σου κάποτε σου είπαν «Μην αγγίζεις, θα καείς!».
Συμφωνά πάντα με τη Lisa Coyne: «Όλοι έχουν ένα μυαλό που τους «μιλάει». Αυτό το θεωρούμε ως το λεκτικό μας μυαλό ή τον «σύμβουλό» μας. Είναι το μέρος σας που συνδέεται με τον εγκέφαλό σας που μιλάει, η λειτουργία του οποίου είναι να χρησιμεύσει ως ανιχνευτής απειλών».
Σαφέστατα το να υπάρχει ένας ανιχνευτής απειλής ή μια «φωνή» είναι καλό. Και συνεχίζει: «Υποδεικνύει όλα τα πράγματα που θα μπορούσαν να είναι επικίνδυνα για εμάς, συμπεριλαμβανομένων των πραγμάτων που μπορεί να συμβούν στο μέλλον και όλων των σφαλμάτων μας από το παρελθόν. Η λειτουργία του είναι να μας βοηθήσει να αποφύγουμε τα ίδια λάθη, ώστε να είμαστε φυσικά και υπαρξιακά ασφαλείς».
Πώς βιώνουμε αυτή την φωνή…
Η Lisa Coyne το πάει και λίγο παρακάτω. «Οι άνθρωποι δεν ακούν φωνές, από μόνοι τους. Αλλά παρατηρούμε κρίσιμες σκέψεις να εμφανίζονται καθώς περνάμε τις μέρες μας». Και σε αυτό το σημείο αναφέρει κάτι εξαιρετικό: «Έχουμε εξελιχθεί για να βιώνουμε τις σκέψεις μας ως κυριολεκτικές αλήθειες».
Η εσωτερική μας φωνή, σύμφωνα με την Coyne, «είναι πάντα αναμμένη και είναι υπερβολικά περιεκτική στην εκτίμησή της για το τι είναι απειλητικό». Αυτά είναι «χαρακτηριστικά, όχι σφάλματα» της φωνής. Δεν θα ήταν σπουδαίος ανιχνευτής απειλών αν μπορούσες να τον απενεργοποιήσεις κατά βούληση και δεν θα ήταν εξαιρετικός ανιχνευτής απειλών εάν υποτιμούσε κατά κάποιον τρόπο τις απειλές».
Κόλλησα…
Η λαλίστατη πάντα και ενοχλητική εσωτερική φωνή μας, ανέφερε η Coyne «έχει απίστευτη ικανότητα, ένα όφελος για την επιβίωσή μας, αλλά έχει και μια σκοτεινή πλευρά…»
«Οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν προβλήματα όταν κολλάνε ακούγοντας το μυαλό τους αποκλειστικά, αντί να βρίσκονται έξω στον κόσμο και να παρατηρούν ότι μερικές φορές το μυαλό δεν είναι και ότι πιο σωστό για το τι σκέφτεται».
Η ενοχλητική αυτή φωνή, είπε, μπορεί να κάνει τους ανθρώπους «να επικεντρωθούν αποκλειστικά στην αποφυγή ανεπιθύμητων σκέψεων και στην αποφυγή καταστάσεων που προκαλούν αυτές τις σκέψεις». Αυτό ορίζεται ως «βιωματική αποφυγή».
«Αν είναι η προεπιλογή μας για τη διαχείριση ανεπιθύμητων σκέψεων, μπορεί να μας παγιδεύσει, έτσι ώστε να χάσουμε την εστίασή μας σε άλλα, πιο σημαντικά πράγματα στη ζωή μας». "Το πρόβλημα αυτό όχι μόνο εστιάζει στο να βγάλουμε πράγματα από τα μυαλό μας, αλλά επίσης συχνά αποτυγχάνει - μερικές φορές όσο περισσότερο προσπαθείς να μην σκέφτεσαι κάτι, τόσο περισσότερο κολλάει».
Σύμφωνα με την Coyne, η «φωνή» είναι ένα κρίσιμο μέρος της ζωής μας, παρόλο που μερικές φορές μπορεί να καταλάβει τις σκέψεις μας.
Η Coyne έδωσε ένα πραγματικό παράδειγμα για το πώς λειτουργεί αυτό: «Το μυαλό μου μπορεί να πει κάτι σαν "Καλύτερα να μην μιλήσεις σε αυτή τη συνάντηση, οι άνθρωποι θα νομίζουν ότι είσαι ηλίθια και αυτό θα ήταν ντροπιαστικό". Μπορεί να εμφανίσω μια σωματική αντίδραση (ο καρδιακός μου ρυθμός μπορεί να αυξηθεί). Ή μια συναισθηματική αντίδραση (θα νιώσω νευρική). Και, φυσικά, θα είχα μια γνωστική αντίδραση (να μην μιλήσω; Τι είναι εκείνο που πρέπει να πω για να μην φαίνομαι ανόητη;). Αυτό είναι σημαντικό γιατί αντιμετωπίζουμε επίσης τις δυσάρεστες ή ανεπιθύμητες σκέψεις –αν και είναι απλώς σκέψεις– ως πραγματικές αλήθειες που πρέπει να αποφύγουμε, ή να διορθώσουμε, ή να καταστείλουμε ή να αλλάξουμε».
Αποσύνδεση αυτής της φωνής...
«Το να έχεις ένα μυαλό που φωνάζει και ανιχνεύει απειλές δεν είναι το πρόβλημα», επισημαίνει η Coyne. «Μάλλον, είναι η απάντησή μας σε αυτό το μυαλό που μπορεί να μας παγιδεύσει».
Για να αποφευχθούν αυτά, η Coyne ανέφερε ότι μερικοί άνθρωποι ασχολούνται με επαγγελματίες ψυχικής υγείας χρησιμοποιώντας γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT). «Αυτή η προσέγγιση θα σας διδάξει δεξιότητες για το πώς να διαχειρίζεστε αυτούς τους τύπους σκέψεων βοηθώντας σας να υπονομεύσετε την εσφαλμένη λογική τους ή την υπερεκτίμηση της απειλής», εξήγησε.
Προσεγγίσεις όπως η θεραπεία αποδοχής και δέσμευσης (ACT) ή η θεραπεία συμπεριφοράς που βασίζεται στην αποδοχή μπορεί επίσης να είναι χρήσιμες. Αυτές οι μέθοδοι, είπε η Coyne, «σας βοηθούν να αλλάξετε τη σχέση σας με τις σκέψεις σας, έτσι ώστε να γίνετε πιο επιδέξιοι στο να τις παρατηρείτε προσεκτικά και να τους δημιουργείτε χώρο χωρίς να αντιδράτε, ώστε να μην κολλάτε πλέον από αυτές».
Ουσιαστικά, μπορεί να παρατηρήσεις το μυαλό σου να φλυαρεί μαζί σου, αλλά δεν θα έχει πλέον μεγάλη σημασία που είχε κάποτε και θα σε αφήσει ελεύθερο/ η να επιλέξεις ποια κατεύθυνση θα ακολουθήσεις στη ζωή σου.
Απλά βήματα για να σταματήσεις τις αρνητικές σκέψεις…
Ενώ ορισμένοι μπορεί να χρειαστεί να ζητήσουν βοήθεια από ειδικούς, η Coyne είπε ότι υπάρχουν «απλά βήματα που μπορούν να ακολουθήσουν οι άνθρωποι, βοηθώντας τους να απομακρυνθούν από αυτή την φωνή και να νιώσουν περισσότερη χαρά, ζωντάνια και σύνδεση στη ζωή τους».
1. Παύση μια στιγμή
Εάν αισθάνεστε άγχος, ή κολλημένοι σε μοτίβα αρνητικής σκέψης, ΚΑΝΤΕ ΠΑΥΣΗ. Εστιάσε την επίγνωσή σου στον κόσμο γύρω σου μέσα από με τις πέντε αισθήσεις σου.
2. Παρατήρησε τη διαφορά
ΣΗΜΕΙΩΣΕ τη διαφορά μεταξύ του να μένεις κολλημένος στις σκέψεις σου και στο να βιώνεις την παρούσα στιγμή μέσω των πέντε αισθήσεών σου. Παρατήρησε επίσης τι έχεις κάνει στο μυαλό σου.
Τσακώνεσαι με τον εαυτό σου; Παλεύεις με την απόρριψη αρνητικών ή επικριτικών αυτό -αξιολογήσεων; Προσπαθείς να διώξεις δυσάρεστες σκέψεις ή εικόνες από το μυαλό σου;
Σκέψου αν αυτός ο ψυχικός αγώνας σε εξυπηρετεί τελικά.
3. Βάλε ετικέτα στις σκέψεις σου…
Προσπάθησε να δεις αν μπορείς να κάνεις ένα βήμα πίσω και να επισημάνεις τις σκέψεις σου ως έχουν, αντί για τις κυριολεκτικές αλήθειες. Για παράδειγμα, μπορείς να εξασκηθείς στο να επιβραδύνεις τις σκέψεις σου και να προσθέσεις σε αυτές το εξής: «Έχω τη σκέψη ότι…».
Συνέχισε αυτήν την πρακτική της επισήμανσης, χωρίς να προσπαθήσεις να μαλακώσεις, να αλλάξεις ή να αποφύγεις όποιες σκέψεις τυχαίνει να κάνεις. Επίσης, δες αν μπορείς να παρατηρήσεις πώς είναι να έχεις κάποια απόσταση ανάμεσα σε εσένα και τις σκέψεις σου.
4. Επίλεξε την πρόθεσή σου
Μόλις διακόψεις από αυτήν την ψυχική σου πάλη, παρατήρησε τι συμβαίνει και πώς λειτουργεί, και επισήμανε τις σκέψεις σου ως προς το ποιες είναι — απλά να έρχονται αυτές που δεν πρέπει και να φεύγουν. Σε κάθε περίπτωση δεν είναι μια εύκολη διαδικασία, όμως βήμα - βήμα μπορεί να τα καταφέρεις. Όλα εξαρτώνται από εσένα και αυτό για να ΕΠΙΛΕΞΕΙΣ καλύτερα την πρόθεσή σου και το επόμενο σωστό βήμα για σένα.
Θα συνεχίσεις να δίνεις μάχη με τις σκέψεις σου; Ή μπορείς να επιλέξεις να κάνεις ένα μικρό βήμα προς μια κατεύθυνση που έχει σημασία για εσένα στη ζωή σου;
